Financiering van collaboratieve woonvormen

In Nederland lopen bewoners met coöperatieve woonwensen dikwijls tegen hetzelfde obstakel aan: de financiering. Banken en andere financiers zijn terughoudend in het financieren van deze onbekende vorm van eigenaarschap. Wat zijn hun belemmeringen? Wat maakt het voor hen anders dan een ‘gewone’ hypotheek? Wat kunnen we van het buitenland leren, waar banken vaker geld uitlenen aan collectieve woongroepen? Wanneer financieren banken wél in Nederland, en onder welke voorwaarden? Wat kunnen andere partijen doen om risico’s te verkleinen en garanties af te geven? Is eigen inbreng gewenst of noodzakelijk?

In dit seminar kijken we naar belemmeringen en oplossingen om wooncoöperaties wél te kunnen financieren. We kijken waar dat is gelukt, waar en hoe andere partijen meewerken, onder welke voorwaarden dat gebeurt en wat we kunnen leren uit het buitenland. Ten slotte bekijken we de mogelijkheden van een financieringsfonds.

Moderators

Dr. Darinka Czischke is projectleider van Project Together! Ze heeft een interdisciplinaire achtergrond in onderzoek, educatie en consultancy. Sinds ze als associate professor werkzaam is bij de TU Delft, richt ze zich op onderzoek naar nieuwe, collaboratieve woonvormen en sociale duurzaamheid in de stad.

Frank Wassenberg werkt bij Platform31 aan vernieuwende oplossingen voor de vastzittende woningmarkt. Zoals flexwonen en tijdelijke woningen, beter benutten van de bestaande woningvoorraad, menging van doelgroepen in één gebouw, hoogbouw, transformatie en tijdelijk gebruik, mogelijkheden in oude wijken, stadsrandwijken en het buitengebied, en coöperatieve woonvormen.

Tanja Morsheim werkt aan een breed scala van maatschappelijke vraagstukken op het gebied van de woningmarkt. Zoals prestatieafspraken en toekomstbestendige samenwerking tussen gemeenten, corporaties, bewoners, samen prettig wonen in de wijk, huisvesting bijzondere aandachtsgroepen en coöperatieve woonvormen.

Sprekers

Vincent Gruis is hoogleraar Housing Management aan de Technische Universiteit Delft. Hij doet onderzoek naar en geeft educatie in de organisatie van woningbouw management, en is hierbij vooral geïnteresseerd in hoe grondeigenaren hun eigendom kunnen aanpassen op maatschappelijke vraagstukken.

Eric Amory is een ervaren en gedreven projectmanager- projectontwikkelaar en procesbegeleider, met passie voor woningbouw, architectuur en alles wat de gebouwde omgeving mooier en beter maakt. Eric heeft ruim 30 jaar ervaring in de stadsvernieuwing, volkshuisvesting en stedelijke woningbouwopgaven in de Randstad. Hij is oprichter van OntwerpJeWoning BV en Amory+Jurriëns Concept en Projectmanagement. Als procesbegeleider en projectmanager heeft hij initiatief genomen voor de wooncoöperatie 33Bovengronds, onderdeel van de gebiedsontwikkeling Nieuw Delft.

Josta van Bockxmeer onderzoekt het tekort aan huizen, en hoe dat te maken heeft met de verdeling van woonruimte. Ze zet zich in om goed wonen voor iedereen mogelijk te maken. Josta is mede-initiatiefnemer van De Nieuwe Meent en schrijft tevens als journalist over huisvesting.

Trevor James is actief als voorzitter van Cooplink, een netwerkorganisatie voor en van wooncoöperaties. Als adviseur bij Vannimwegen is de rode draad door zijn werk het inspireren, betrekken en activeren van bewoners en andere stakeholders bij het leven in de stad. Hij ondersteunt en begeleidt daarbij partijen bij het ontwikkelen en uitvoeren van zelf- en medebeheer projecten.

Erik van Ossenbruggen is afgestudeerd in de sociale en economische geografie (Universiteit Utrecht) en als senior consultant werkzaam bij Ecorys Nederland. Bij Ecorys is hij betrokken bij diverse studies, maar de thema’s wonen en werken vormen de rode draad door deze onderzoeken. Op volkshuisvestelijk gebied is hij bijvoorbeeld projectleider en visitator voor diverse maatschappelijke visitaties van woningcorporaties. Daarnaast voert hij regelmatig woningmarktonderzoeken uit voor zowel publieke als private opdrachtgevers. Ten slotte is Erik betrokken bij specifieke evaluatieonderzoeken op het terrein van wonen. Voorbeelden hiervan zijn de evaluatie van geclusterde woonvormen en impact assessment wooncoöperaties (beide voor ministerie van BZK) en stedelijk ouderenbeleid (ESPON ACPA).

Clemens Mol studeerde rechten en heeft een lange staat van dienst op het snijvlak van wonen en zelfbestuur. Als adviseur helpt hij coöperaties bij het opbouwen van hun organisatie. Daarbij is zelforganisatie en zelf-doen een belangrijk uitgangspunt. Ook schreef hij mee aan het Actieplan Wooncoöperaties in Amsterdam, dat de weg vrij moet maken voor een flinke stijging van coöperatieve woningen in de stad. Hij is mede-oprichter van Cooplink, een landelijk kennisplatform en belangenorganisatie voor wooncoöperaties.

Han van de Wetering is stedenbouwkundige, architect en oprichter van het bureau Van de Wetering Atelier für Städtebau in Zürich. Hij is expert in integrale stedenbouw, planologie en mobiliteitsplanning voor complexe locaties (o.a. treinstations, snelweggebieden, tramlijnontwikkelingen) en coöperatieve woningbouwontwikkelingen. Daarnaast doceert hij aan verschillende scholen en universiteiten en publiceert met regelmaat in tijdschriften over stedenbouw, architectuur en mobiliteit.

Marije Raap is werkzaam bij de gemeente Amsterdam als programmamanager woningbouw. Zij is sinds 2011 betrokken bij het gemeentelijk Zelfbouwprogramma en in het bijzonder het vergroten van mogelijkheden voor de ontwikkeling van collectieve bouwprojecten en wooncoöperaties in Amsterdam. Zij is projectleider van de financieringsregeling die de gemeente Amsterdam met SVn heeft uitgewerkt voor wooncoöperaties.

Johan Conijn is werkzaam bij Finance Ideas als adviseur en onderzoeker. Zijn werkterrein is de woningmarkt en in het bijzonder de corporatiesector. Vorig jaar heeft hij voor het ministerie van BZK een rapport over de financiering van wooncoöperaties geschreven.

Geert de Pauw is sinds meer dan 20 jaar actief als activist en sociaal werker om huisvesting in Brussel gelijkwaardig en toegankelijk te maken. Hij is oprichter van de Community Land Trust in Brussel, die hij nu coördineert. Hij is co-founder van het Europese CLT partnership SHICC (Sustainable Housing for Cohesive Communities) en bestuurslid van Center for CLT Innovation.

Richard Luigjes is manager fondsontwikkeling bij stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn). Hij is betrokken bij stedelijke vernieuwing en de verbetering van de leefkwaliteit in stad en platteland en werkt aan de acquisitie van fondsen passend binnen de door SVn gestelde kaders. De afgelopen jaren deed hij ervaring op met projectfinancieringen op de thema’s zon, energie, wind, geothermie en innovatie.

Aart Cooiman is werkzaam bij Rabo Real Estate Finance als sectorspecialist Bouw, Vastgoed en Woningcorporaties. Sinds enige jaren heeft hij daarbij een bijzondere aandacht voor de (on)mogelijkheden voor wooncollectief-initiatieven om tot realisatie te komen. Het oplossen van de financieringsproblematiek is daarin het speerpunt. Hiertoe maakt hij deel uit van interne projectgroepen en komt hij in direct contact met initiatieven.